SİYER İLMİ NEDİR ?

Sözlükte "siyer" ne demek?

1. Karakterler, huylar.

2. Hz. muhammed'in(sav) yaşamını anlatan kitap.

Siyer, İslam dinininde peygamberlerin, din büyüklerinin ve halifelerin hayat hikayesi anlamına gelmektedir.Siyer, sözlükte “davranış, hal, yol, adet, bir kimsenin ahlakı, seciyesi ve hayat hikayesi” gibi anlamlara gelen siret kelimesinin çoğuludur. Peygamberimizin doğumundan vefatına kadar hayatını konu alan ilmin adı "siyer" dir.Tarihin belli bir bölümünden bahsettiği için tarih ilmiyle; Peygamberimiz (s.a.s.)'in söz, fiil ve takrirleriyle ilgilendiğinden dolayı da hadis ilmi ile alakalıdır. İslam tarihinde yazılan ilk siyer kitabı Muhammed bin İshak Yesar tarafından yazılmıştır.Ayrıca siyer ve tarih kaynaklarında aktarılan Resul-i Ekrem’e ait bazı ifadelerde siret kelimesinin siyer terimine temel teşkil edecek kullanımlarına rastlanır (aş.bk.). İslam hukukçuları, müslüman bir toplumun gayri müslim toplum ya da bireylerle ilişkilerde izleyeceği tutum, siyaset ve hukuk rejimini özellikle Hz. Muhammed’in ve onu takiben Hulefa-yi Raşidin’in bu konuda benimsedikleri davranış ve gittikleri yoldan (siret) çıkardıkları için ilgili hükümleri de siyer terimi altında bir araya getirmişlerdir.Bu yaklaşım, İslam kültüründe devletler hukuku uygulamalarının Hz. Peygamber gibi ideal bir örneğe dayandığı, dolayısıyla bu alanda günlük siyasetin ve keyfiliğin değil hukukiliğin hakim olması gerektiği mesajını içermektedir. Divan Edebiyatı, ilmi kimliğini, İslamlığın temellerini bir sistem olarak düzenleyen medreseden alıyordu.Dolayısıyla dini eserler, genellikle medresede yetişen yazarlar tarafından oluşturulmuştur. Bu eserlerde, İslam dininin esaslarını tanıtmak amaçlanmıştır. Bu nedenle dini eserlerden bazı İslami terimler kullanılmakla birlikte sanattan, süsten kaçınılmış, devrine göre oldukça sade bir dil kullanılmıştır.

Siyer Terimlerinden Bazıları.

• Hanif: İbrahim'in dininden gelenler, muvahhid.
• Adnani: Kuzey, batı ve orta-batı Arap Yarımadası'ndan olan "Araplaşmış" Araplar.
• Kabe: Allah'ın evi, kutsal yer. Beytullah, Kutsal Ev de denir.
• Halime: Muhammed'in sütannesi.
• Abdülmuttalib: Dedesi. 578'de öldü. Oğulları: Ebu Talib, Ebu Leheb, Hamza, Abbas.
• Burak: Miraca çıkarken bindiği mitolojik hayvan.
• Hılful Fudul: Muhammed'in gençliğinde toplantılarına katılmış olduğu bir cemiyet.
• Bi'set: Peygamber gönderilmesi.
• Resul: Mucizesi ve kitabı olan peygamber.
• Nebi: Mevcut dini yenileyen.
• Vahiy: İlahi sözün kalpte zuhuru. Rüya, ses, Cebrail, doğrudan olarak dört kısım.
• İlk Müslümanlar: Hatice, Ali, Zeyd, Ebubekir.
• Mekkeli saldırganlar: Ebu Cehil, Ebu Leheb, İbni Haris, Ümmü Cemil, Hind.
• Habeşistan'a göç: 615'te Osman, Rukiyye, Cafer başkanlığında Hıristiyan Necaşi'ye sığınanlar.
• Hamza: Muhammed'in amcası ve sütkardeşi.
• Ömer: Taha suresi okunurken Müslüman olan Hattaboğlu.
• Hüzün Senesi: 620'de Ebu Talib'in, Hatice'nin vefatları. Taif'teki kabilelerin Muhammed'i taşlaması.
• Akabe Biatları: 621'de 12 ve 622'de 75 Medinelinin Müslüman oluşu.
• İsra: Muhammed'in Mescid-i Haram'dan Mescid-i Aksa'ya geceleyin götürülmesi.
• Miraç: Göğe çıkmak.
• Hicret: 622'de Mekke'den Müslümanların Medine'ye göç etmesi. Son göç edenler: Muhammed, Ebubekir, Ali.
• Ali: İlk erkek Müslüman. Hicrette Muhammed'in yatağında yatmıştı. Ebu Leheb sayesinde hapisten çıktı. Kuba'da Muhammed ve Ebubekir'e katıldı.
• Ebubekir: İlk Müslümanlardan. Muhammed'le Mekke'den hicret etti. Sevr mağarasında saklandılar. Develeriyle Medine'ye giderken Ümmü Mabed'de konakladılar.
• Süraka: Muhammed ve Ebubekir'in ardından giden ödül avcısı. Atı kapaklandı.
• Kuba: Hicrette Medine'den önce konaklanılan köy. İlk büyük mescid, Mescid-i Kubâ burada yapıldı.
• Ranuna: Rânûnâ vadisinde, Mescid-i Cuma yapılan ilk cuma hutbesi okunan ve kılınan yer.
• Muhacirun: Mekke'den Medine'ye göç edenler.
• Ensar: Yardımcılar. Medineliler.
• Eyüp el-Ensari: Medine'de Muhammed'e evini tahsis eden ve 672'deki İstanbul kuşatmasında yaşamını yitiren sahabi.
• Ashab-ı suffa: Mescid-i Nebevi'nin bir bölümünde yapılan sofada kalan ashab. İlk darülkurra.
• Ezan: 623'te Bilali Habeşi'nin Ömer, Abdullah ibni Zeyd ve birkaç sahabinin de gördükleri rüya üzerine okumaya başladığı namaza çağrı.
• Seriyye: Devriyeler. Hamza, Ubeyde ibni Haris, Sad ibni EbuVakkas, Abdullah ibni Cahş devriyeleri.
• Gazve: Muhammed'in katıldığı devriye.
• Bedir Savaşı: Mekkelilerle ilk büyük savaş. Yevmül Furkan. Ebu Cehil'in ölmesi, Ebu Süfyan'ın Mekke başkanı oluşu.
• Uhud Savaşı: Muhammed'in yaralanması, Hamza başta olmak üzere birçok şehit verilmesi.
• Bi'ri Maune: Maûne Kuyusu, Suffa Ashabı'ndan yetmiş kişinin tuzağa düşürüldüğü yer.
• İfk vakası: Ayşe'nin kafile gerisinde gerdanlığını ararken yapayalnız kalması ve Safvan'a tesadüf ederek onunla Medine'ye dönmesinin Abdullah ibni Übeyy tarafından iftiraya dönüştürülmesi.
• Ümmehat-i Müminin: Muhammed'in eşleri, müminlerin anneleridir: Hatice, Sevdâ, Ayşe, Hafsa, Zeyneb Mesakin, Ümmü Seleme, Zeyneb b. Cahş, Cüveyriye, Ümmü Habibe, Reyhâne, Safiye, Meymûne ve Mariye.
• Hendek Savaşı: 627 yılında savunma amacıyla Medine'nin etrafına hendek kazıldı.
• Ahmediye: Muhammed'in yaşamını anlatan manzum eserler. Muhammediye, Mahmudiye de denir.